Κορυφαίο συνέδριο Αστροφυσικής στη Ρόδο
Δωδεκάνησα
23/05/2023

Ένα κορυφαίο επιστημονικό συνέδριο ξεκίνησε χτες στη Ρόδο και θα διαρκέσει έως τις 26 Μαΐου 2023, στο ξενοδοχείο Rodos Palace. Σε αυτό συμμετέχουν 80 επιστήμονες από όλο τον κόσμο, από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ελλάδα και από άλλες χώρες.
Πρόκειται για το συνέδριο Aeolus 2023, το οποίο πραγματοποιείται με συνδιοργανωτές:
• την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA), με επικεφαλής τον Tommaso Parrinello
• το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), με επικεφαλής τον Βασίλη Αμοιρίδη
• Την Raymetrics S.A., με επικεφαλής τον Νίκο Κόντο
Ο “Αίολος” είναι μία καινοτόμα δορυφορική αποστολή, που όπως προδίδει το όνομά της, ως στόχο έχει την παρακολούθηση των ανέμων. Ο “Αίολος” είναι ο πρώτος δορυφόρος που κατάφερε να μετρά τον άνεμο από το διάστημα. Μας βοηθά να καταλάβουμε καλύτερα τους ανέμους και επομένως να κάνουμε πιο ακριβείς μετεωρολογικές προγνώσεις.
Μας επιτρέπει να παρακολουθούμε τον άνεμο σε όλο τον πλανήτη ακόμα και εκεί που δεν υπάρχουν μετεωρολογικοί σταθμοί. Πάνω από ωκεανούς, πάνω από τροπικά δάση και σε μεγάλα ύψη έως την στρατόσφαιρα (μέχρι και 30 χλμ. ύψος από την επιφάνεια της γης).
Ο “Αίολος” έχει χαρακτηριστεί ως μια από τις πιο επιτυχημένες δορυφορικές αποστολές που έχει υλοποιήσει ποτέ η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA). Ως ερευνητική αποστολή, σχεδιάστηκε για να επιδείξει μια νέα διαστημική τεχνολογία, αλλά έγινε αμέσως ένας από τους επιτυχημένους δορυφόρους παρακολούθησης της γήινης ατμόσφαιρας με την υψηλότερη επίδραση.

Ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΑΜΟΙΡΙΔΗΣ
Ο κ. Βασίλης Αμοιρίδης (ΒΑ) είναι διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ). Τα κύρια ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν στη Φυσική της Ατμόσφαιρας με έμφαση στη μελέτη των αιωρούμενων σωματιδίων και των νεφών για τον καθορισμό του κλιματικού τους ρόλου και των επιδράσεών τους στα οικοσυστήματα. Εξειδικεύεται στην ανάπτυξη και εφαρμογή τεχνικών ενεργής και παθητικής τηλεπισκόπησης για την παρακολούθηση της ατμόσφαιρας από επίγειους και δορυφορικούς δέκτες.
Μιλώντας για το κορυφαίο αυτό συνέδριο στην ‘δημοκρατική’ υπογράμμισε τα εξής:
«Ο “Αίολος” είναι ένα μεγάλο επιστημονικό επίτευγμα. Πρόκειται για μία δορυφορική αποστολή, η οποία φέρει τεχνολογία lazer, η οποία χρησιμοποιείται για να μετρήσουμε τον άνεμο. Είναι η πρώτη φορά που μετράμε τον άνεμο από το διάστημα (!).
Επομένως είναι μια μεγάλη επιτυχία της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA). Για να καταλάβουμε τη σημασία, η NASA ΔΕΝ έχει αντίστοιχη αποστολή. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια αποστολή την οποία μεταφέραμε στην Ευρώπη, με την ευρωπαϊκή βιομηχανία και με τους ευρωπαϊκούς φορείς και ινστιτούτα. Το αποτέλεσμα του ‘Αίολου’ ουσιαστικά έρχεται στο κομμάτι που αφορά στην πρόγνωση του καιρού. Δηλαδή, έχει αποδειχθεί με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων (ECMWF) που συμμετέχει ενεργά στο έργο του ‘Αίολου’ ότι η χρήση των δορυφορικών δεδομένων (του ανέμου) μάς δίνει πολύ πιο ακριβείς μετεωρολογικές προγνώσεις. Δηλαδή, ανεβαίνει το επίπεδο ακριβείας των μετεωρολογικών προγνώσεων –το οποίο, καταλαβαίνετε πόσο μεγάλη σημασία έχει για την κοινωνία, αλλά και για πολλές εφαρμογές. Είναι πολύ μεγάλη η συνεισφορά του στην μετεωρολογική πρόγνωση ενώ, αυτή την στιγμή, μελετάμε και ποια είναι η επίπτωσή του στα ακραία καιρικά φαινόμενα (κυκλώνες κ.λπ. σε συγκεκριμένες περιοχές). Είναι πάρα πολύ σοβαρό, για τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, για να περιορίσουμε τις ζημιές που επιφέρουν από ακραία καιρικά φαινόμενα.
Η Ελλάδα, ούσα μέλος της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA), έχει μεγάλη συνεισφορά με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Αυτό που κάναμε εμείς, είναι ότι συμμετέχουμε με όλη την τεχνογνωσία μας με τις μετρήσεις εδάφους –στις οποίες συνεισφέρουμε για την διακρίβωση της αποστολής από το διάστημα. Εκείνο που προσπαθούμε τώρα να κάνουμε είναι να χρησιμοποιήσουμε τα δεδομένα αυτά, για να δούμε πόσο καλύτερες μετεωρολογικές προγνώσεις παίρνουμε, αλλά και ποια είναι η εφαρμογή τους. Π.χ. έχουμε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε σε επιστημονικό περιοδικό για το ηφαίστειο της Αίτνας όπου παρατηρούμε ότι ο ‘Αίολος’ βολιδοσκοπεί τις προγνώσεις για την αεροναυτιλία προσπαθώντας να αποφύγει τις συνέπειες, καθώς επίσης και στην διάγνωση της μεταφοράς της σκόνης στην ατμόσφαιρα.
Σημειώνεται ότι η αποστολή του ‘Αίολου’ είναι η τελευταία. Σύμφωνα με τον κ. Αμοιρίδη, αυτό το συνέδριο που διεξάγεται στην Ρόδο είναι το τελευταίο γι’ αυτή την αποστολή η οποία, κρίθηκε ως πολύ επιτυχημένη και φτάνει στο τέλος της:
«Αυτή η αποστολή έφτασε στο τέλος της, αλλά έχουν εγκριθεί δύο ακόμη αποστολές στο μέλλον που θα καλύψουν μια δεκαετία. Ο ‘Αίολος’ λειτούργησε για τέσσερα χρόνια και οι επιστήμονες θα προσπαθήσουν να τον ‘ρίξουν’ χρησιμοποιώντας νέα συστήματα διαχείρισης όλης της διαδικασίας, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος να πέσει σε κάποια περιοχή όπου μπορεί να προκαλέσει ζημιές (!).



 Πηγή:www.dimokratiki.gr