Σβύνου (Πρόεδρος ΙΤΕΠ) στο BN: Η έλλειψη ρευστότητας, το μεγαλύτερο πρόβλημα στο χώρο των ξενοδοχείων
Τουρισμός
31/05/2021

Ουσιαστική έναρξη του τουρισμού από το τρίτο δεκαήμερο του Ιουνίου, προβλέπει η πρόεδρος του ΙΤΕΠ

Την ανάγκη περαιτέρω στήριξης της ρευστότητας των ξενοδοχείων τονίζει με συνέντευξή της στο ΒΝ, η πρόεδρος του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) κ. Κωνσταντίνα Σβύνου και παράλληλα, καλεί το τραπεζικό σύστημα να διευκολύνει τις συνεπείς επιχειρήσεις με παρατάσεις δανείων.

Αναλύει τα «απογοητευτικά, αλλά ρεαλιστικά αποτελέσματα» έρευνας που αποτυπώνουν την πραγματικότητα στο χώρο, στην οποία έρχονται να προστεθούν άλλα 900 εκατ. που λείπουν από την αγορά.
Η κ. Σβύνου μεταφέρει τον προβληματισμό των ξενοδόχων για την πληρότητα των καταλυμάτων σε σχέση με τη στόχευση του 40 – 50% του 2019 σε επίπεδο αφίξεων, η οποία όπως εξηγεί «μπορεί να επιφυλάσσει δυσάρεστες “εκπλήξεις” ειδικά αν υπολογίσουμε την πληθώρα μη κύριων καταλυμάτων που αυξάνουν την προσφορά αλλά και αυτών που λειτουργούν παράνομα».
Συνέντευξη στη Νένα Ουζουνίδου

Αν και η Ελλάδα άνοιξε τον τουρισμό της στα μέσα του μήνα οι συνθήκες διαμορφώνουν μια σεζόν που ουσιαστικά θα ξεκινήσει το δεύτερο εξάμηνο.
Κρατήσεις έχουμε αυτή τη στιγμή;

Την ουσιαστική έναρξη του τουρισμού τη βλέπουμε από το τρίτο δεκαήμερο Ιουνίου, αρκεί να μην έχουμε κάποια ανατροπή με τα επιδημιολογικά δεδομένα. Αυτό το είχαμε επισημάνει καιρό πριν, αλλά πολύ σωστά δόθηκε από τον υπουργό Τουρισμού η 15η Μαΐου ως ημερομηνία έναρξης της τουριστικής περιόδου. Οι κρατήσεις που δεχόμαστε είναι σε μικρά ποσοστά σε σχέση με μια υγιή τουριστική περίοδο και η πλειοψηφία τους αφορά τους μήνες μετά τον Ιούλιο. Ωστόσο, τη στιγμή που μπορούν να ακυρωθούν έως και την τελευταία στιγμή θεωρούνται επισφαλείς.

Με βάση τα μηνύματα που λαμβάνετε από τις σημαντικές αγορές του εξωτερικού (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Γαλλία κλπ.), θεωρείτε ότι το φετινό ρίσκο της επανεκκίνησης, θα είναι βιώσιμο για ένα ξενοδοχείο;

Το περσινό ρίσκο ήταν πολύ μεγαλύτερο. Φέτος έχουμε την εμπειρία λειτουργίας με τα υγειονομικά πρωτόκολλα, έχουμε καλύτερη οργάνωση και το βασικότερο, έχουμε το όπλο του εμβολίου.
Άλλο πλεονέκτημα, το υγειονομικό διαβατήριο, η πρόταση του Έλληνα Πρωθυπουργού πάνω στην οποία όλη η Ευρωπαϊκή Ένωση συστρατεύτηκε και στο επόμενο χρονικό διάστημα θα μπορέσει να ξεκινήσει η εφαρμογή και λειτουργία του.
Τέλος, η έντονη ανάγκη των Ευρωπαίων να ταξιδέψουν. Όλα τα παραπάνω δίνουν θετικότερα δεδομένα σε σχέση με το 2020.
Η βιώσιμη λειτουργία, μαζί με τη στήριξη της εργασίας και της ευρύτερης οικονομίας αποτελεί το βασικό στόχο των ξενοδοχείων για το 2021.
Σε περίοδο πανδημίας όμως, με ασταθή δεδομένα, τίποτα δεν μπορεί να θεωρηθεί διασφαλισμένο.

Που προβλέπετε να κυμαίνεται η μέση πληρότητα, δεδομένου ότι ο κόσμος θα μοιραστεί σε περισσότερα καταλύματα φέτος αφού θα ανοίξουν όλα;

Αυτό είναι ένας γρίφος που δεν μπορεί να απαντηθεί.
Σε μια καλή χρονιά και με πάγιο χαρακτηριστικό μας την εποχικότητα, οι πληρότητες που καταγράφονται είναι κοντά στο 58% στην περίοδο του Μαΐου και στο 86% στην περίοδο του Αυγούστου (τιμές που έχουν αναχθεί στο συνολικό ξενοδοχειακό δυναμικό).
Στο 2020 λειτουργήσαμε με μέση πληρότητα 23,1%.
Η στόχευση που θέτουμε του 40-50% σε σχέση με το 2019 αφορά σε επίπεδο αφίξεων και όχι πληροτήτων.
Γεγονός που ακόμη και αν επιτευχθεί, μπορεί να επιφυλάσσει δυσάρεστες “εκπλήξεις” στο θέμα της πληρότητας ειδικά αν υπολογίσουμε την πληθώρα μη κύριων καταλυμάτων που αυξάνουν την προσφορά αλλά και αυτών που λειτουργούν παράνομα.

Από ποιους παράγοντες εξαρτάται η επιτυχία της επανεκκίνησης και ποιος ο ρόλος του εμβολιασμού και του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού στο restart του ελληνικού τουρισμού;

Η τουριστική χρονιά θα κριθεί από το ρυθμό εμβολιασμών, τόσο σε εσωτερικό όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Όσο γρηγορότερα φτάσουμε στο επίπεδο ανοσίας τόσο συντομότερα θα μπορούμε να δούμε το επίπεδο κρατήσεων να αυξάνεται, τις πληρότητες να ανεβαίνουν αλλά και την επιθυμητή έναρξη της χαλάρωσης των μέτρων.
Το πράσινο πιστοποιητικό αναμένεται ως το μέσο που θα διευκολύνει τη διαδικασία ταξιδιού και ελπίζουμε να το δούμε άμεσα στην πράξη.

Οι εργαζόμενοι στον τουρισμό, εμβολιάζονται; Τι γίνεται στα νησιά μας;

Αποτελεί έντονη προτροπή μας όχι μόνο στους εργαζόμενους στον τουρισμό αλλά στον κάθε πολίτη της χώρας μας να προχωρήσει σε εμβολιασμό. Είναι πολύ σημαντικό να επιτύχουμε το τείχος ανοσίας το συντομότερο δυνατό προκειμένου να γυρίσουμε τη σελίδα στην κανονικότητα και να μπορέσουμε να επαναφέρουμε την οικονομία μας και γενικότερα τη ζωή μας στο πρότερα επίπεδα. Το μεγαλύτερο ποσοστό των εργαζόμενων προχωρά σε εμβολιασμό, λειτουργεί με μεγάλη ευθύνη και αυτό αποδεικνύεται από τη μεγάλη ζήτηση που υπήρξε στα ραντεβού.

Πέρυσι, η μέση περίοδος λειτουργίας των εποχικών ξενοδοχείων συρρικνώθηκε στους 3,2 μήνες.
Μιλώντας για ένα ρεαλιστικό σενάριο, ποια αναμένεται να είναι φέτος η διάρκεια της σεζόν;

Όπως φαίνεται η ουσιαστική εκκίνηση της λειτουργίας του τουρισμού παίρνει μικρές μεταθέσεις, γεγονός που συνεπάγεται πως και η φετινή σεζόν θα είναι συρρικνωμένη. Η ελπίδα μας είναι όταν ξεκινήσει να μην έχει τα σκαμπανεβάσματα της προηγούμενης χρονιάς, με αγορές να ανοιγοκλείνουν. Βάσει πάντως των τωρινών μας δεδομένων προσβλέπουμε σε μια τουριστική περίοδο που θα ξεπεράσει τους 4 μήνες λειτουργίας.

Τα αποτελέσματα της έρευνας του ΙΤΕΠ για τις περσινές απώλειες των ξενοδοχείων είναι απογοητευτικά, καθώς κάνουν λόγο για -78% μείωση του τζίρου.
Ποια είναι τα νέα μέτρα που ζητά ο κλάδος ώστε να ενισχυθεί η ρευστότητά του;

Απογοητευτικά αλλά ρεαλιστικά τα αποτελέσματα της έρευνάς μας, καθώς αποτυπώνουν την πραγματικότητα στο χώρο. Στην πραγματικότητα αυτή έρχονται να προστεθούν και οι προκαταβολές που ΔΕΝ δόθηκαν αλλά και οι αποπληρωμές που καθυστέρησαν οι οποίες μετρούν στο σύνολό τους άλλα 900 εκατομμύρια Ευρώ που λείπουν από την αγορά. Όλα αυτά καταδεικνύουν το μεγαλύτερο πρόβλημα στο χώρο των ξενοδοχείων: Την έλλειψη ρευστότητας. Πάλι στην έρευνά μας αποτυπώθηκε πως μόλις το 33% των χρηματοδοτικών αναγκών των ξενοδοχείων ικανοποιήθηκε. Όλα αυτά οδηγούν στην ανάγκη περαιτέρω στήριξης της ρευστότητας των ξενοδοχείων ως ένα βασικό μέτρο στήριξης. Βασικά μέτρα στήριξης της διατήρησης θέσεων εργασίας μαζί με την προσπάθεια των ξενοδόχων θα είναι η επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών και η συνέχεια των προγραμμάτων αναστολής και του ΣΥΝεργασία. Εμπροσθοβαρή μέτρα που θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, όπως το πάγιο αίτημά μας για μείωση του ΦΠΑ σε διαμονή και εστίαση κρίνονται καταλυτικά. Τέλος οφείλω να τονίσω την αναγκαιότητα του να σταθεί τo τραπεζικό σύστημα στις ανάγκες της εποχής που διανύουμε, στηρίζοντας τις συνεπείς επιχειρήσεις με παρατάσεις δανείων.

Κατά την περίοδο της κρίσης που διανύουμε - και όπως όλα δείχνουν δεν θα ξεμπλέξουμε εύκολα με την πανδημία - πραγματοποιούνται επενδύσεις στον ξενοδοχειακό τομέα; Ενδιαφέρονται δηλαδή οι συνάδελφοί σας για ανακαινίσεις, νέες εγκαταστάσεις, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ανακύκλωση κλπ.;

Πάλι μέσα από την έρευνα του ΙΤΕΠ είδαμε ο κλάδος των ξενοδοχείων επενδύει περίπου ένα δισεκατομμύριο Ευρώ ανά έτος σε ανακαινίσεις.
Στο 2020, η πτώση σε επενδύσεις ακολούθησε των πτώση του τζίρου αλλά το σημαντικό είναι ότι εξακολούθησε να υπάρχει. Αυτό συνεπάγεται πως όσο υπάρχει ρευστότητα επενδύσεις γίνονται και μάλιστα έως ένα βαθμό με ίδια κεφάλαια.
Στο 2021 αναμένονται περιορισμένες οι δαπάνες σε ανακαινίσεις, ωστόσο υπάρχει μεγάλο επιχειρηματικό ενδιαφέρον σε επενδύσεις στον τομέα της αειφορίας, της πράσινης ανάπτυξης, της εξοικονόμησης ενέργειας και στον τομέα της τεχνολογίας, γεγονός που αποτυπώνεται σε σχετικές έρευνες που έχουμε εκπονήσει ως ΙΤΕΠ.

Πως βλέπουν οι ξενοδόχοι της Κω τη φετινή τουριστική σεζόν; Υπάρχει κίνηση στο νησί;

Η Κως είναι ένας εκ των δημοφιλέστερων προορισμών, στην οποία αποτυπώνεται σε θεωρητικό ακόμα επίπεδο ικανοποιητική ζήτηση.
Δειλά δειλά ξεκίνησαν οι πρώτες πτήσεις, κοντά στο 10% των ξενοδοχειακών μονάδων εποχικής λειτουργίας άνοιξε στο διάστημα 15-25 Μαΐου και αναμένουμε κοντά στο 80% των μονάδων να έχει ανοίξει έως τα μέσα Ιουνίου. Αν τα πράγματα λειτουργήσουν χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις θεωρούμε πως έχουμε την προοπτική να φτάσουμε το ταβάνι του 50% σε επίπεδο αφίξεων σε σχέση με το 2019.
Ωστόσο κάθε εκτίμηση είναι επισφαλής, ειδικά όταν εξακολουθούμε να διανύουμε χρονιά πανδημίας.
Το μόνο που είναι εγγυημένο είναι η υπερπροσπάθεια που θα καταβληθεί, για μια ακόμα χρονιά, προκειμένου να κερδίσουμε τη βιωσιμότητά μας και να μπορέσουμε από τα επόμενα χρόνια πια να αγωνιστούμε για την επαναφορά των δεδομένων μας στα προ της πανδημίας επίπεδα.
Η κ. Κωνσταντίνα Σβύνου είναι Πρόεδρος του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ), Αντιπρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων ΚΩ, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ), Μέλος του ΔΣ της Μαρίνας ΚΩ