Η επιδείνωση των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών, οι νέες ή συνεχιζόμενες συγκρούσεις και τα κενά στην ανθρωπιστική χρηματοδότηση αυξάνουν τον κίνδυνο έμφυλης βίας για τις γυναίκες και τα κορίτσια που έχουν εκτοπιστεί βίαια, προειδοποιεί σήμερα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.

«Ένα τοξικό μείγμα κρίσεων -συγκρούσεις, κλίμα, εκτίναξη των τιμών, καθώς και οι αλυσιδωτές επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία- πλήττουν ολέθρια τους αναγκαστικά εκτοπισμένους ανθρώπους. Αυτό γίνεται αισθητό σε όλο τον κόσμο, αλλά είναι οι γυναίκες και τα κορίτσια που κυρίως υποφέρουν», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Filippo Grandi.

Πολλοί πρόσφυγες και εσωτερικά εκτοπισμένοι αδυνατούν να καλύψουν βασικές ανάγκες, λόγω των διογκωμένων τιμών και της περιορισμένης ανθρωπιστικής βοήθειας που επιτείνονται από τα προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού και τα κενά στη χρηματοδότηση.

Οι εκτοπισμένες γυναίκες και τα κορίτσια συχνά πλήττονται περισσότερο από αυτές τις κρίσεις, δεδομένου ότι χάνουν πόρους και μέσα βιοπορισμού, διαταράσσονται τα δίκτυα ασφαλείας μέσα στην κοινότητά τους, ενώ συχνά αποκλείονται από την εκπαίδευση και άλλα εθνικά συστήματα κοινωνικής προστασίας. Αντιμέτωπες με την έλλειψη τροφίμων και την εκτίναξη των τιμών, πολλές γυναίκες και κορίτσια αναγκάζονται να πάρουν οδυνηρές αποφάσεις για να επιβιώσουν.

«Καθώς οι αποταμιεύσεις έχουν εξαντληθεί, πολλές παραλείπουν γεύματα, παιδιά αναγκάζονται να δουλέψουν αντί να πάνε σχολείο και ορισμένες δεν έχουν άλλη επιλογή από την επαιτεία ή το ανταλλακτικό σεξ για να επιβιώσουν. Αυξημένοι είναι επίσης οι κίνδυνοι εκμετάλλευσης, εμπορίας ανθρώπων, παιδικών γάμων και βίας από τους συντρόφους τους», δήλωσε ο Filippo Grandi.

Μεταξύ των προσφυγικών πληθυσμών στην Αλγερία, το Μπαγκλαντές, το Καμερούν, το Τσαντ, την Αιθιοπία, την Κένυα, το Σουδάν, το Νότιο Σουδάν, τον Νίγηρα, την Τανζανία, την Ουγκάντα, τη Δημοκρατία του Κονγκό και τη Ζάμπια, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχει καταγράψει σοβαρά προβλήματα σε σχέση με την τροφή. Αυτά περιλαμβάνουν τον οξύ υποσιτισμό, τις αναπτυξιακές διαταραχές και την αναιμία. Σε όλη την ανατολική και νότια Αφρική, πάνω από τα τρία τέταρτα των προσφύγων είδαν τις μερίδες τροφίμων να περικόπτονται ενώ αδυνατούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Στο εσωτερικό της Συρίας, 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι σε καταυλισμούς αντιμετωπίζουν σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια, ενώ εννέα στους δέκα Σύρους πρόσφυγες στον Λίβανο δεν μπορούν να αγοράσουν βασικά τρόφιμα και υπηρεσίες.

Σε ολόκληρη την Αμερικανική ήπειρο, οι μισοί από τους αναγκαστικά εκτοπισμένους ανθρώπους τρώνε μόνο δύο γεύματα την ημέρα, ενώ τα τρία τέταρτα μειώνουν την ποσότητα ή την ποιότητα της τροφής τους, σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας. Σημαντική επιδείνωση της επισιτιστικής ασφάλειας προβλέπεται στην Υεμένη και το Σαχέλ, ενώ εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένων σε χώρες όπως η Σομαλία και το Αφγανιστάν ζουν σε καταστάσεις όπου το 90% του πληθυσμού δεν καταναλώνει αρκετή τροφή.

Ο κύκλος της πείνας και της ανασφάλειας είναι τρομακτικός και ολέθριος. H μία επιδεινώνει την άλλη αυξάνοντας τους κινδύνους για τις γυναίκες και τα κορίτσια, καθώς υιοθετούνται επιβλαβείς μηχανισμοί επιβίωσης από όλες τις κοινότητες.

Υπάρχουν σοκαριστικές αναφορές για κορίτσια που αναγκάζονται να παντρευτούν για να μπορέσει η οικογένειά τους να αγοράσει τρόφιμα. Στην Ανατολική Αφρική και στο Κέρας της Αφρικής, οι γάμοι παιδιών αυξάνονται, ως ένα μέσο μετριασμού της πίεσης στο οικογενειακό εισόδημα. Οι κίνδυνοι σεξουαλικής βίας επιδεινώνονται επίσης από την ξηρασία, με τις γυναίκες και τα κορίτσια να αναγκάζονται να διανύουν μεγαλύτερες αποστάσεις για να συλλέξουν νερό και καυσόξυλα.

Ενώ η ανάγκη για προγράμματα αντιμετώπισης της έμφυλης βίας δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη, η Ύπατη Αρμοστεία ανησυχεί ότι η χρηματοδότηση δεν ακολουθεί ανάλογους ρυθμούς. Οι διαπιστωμένες παγκόσμιες ανάγκες της Ύπατης Αρμοστείας για προγράμματα πρόληψης και αντιμετώπισης της έμφυλης βίας το 2023 θα φτάσουν περίπου τα 340 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, το υψηλότερο ποσό που έχει καταγραφεί ποτέ.

Με αφορμή το φετινό θέμα του ΟΗΕ για τις 16 Ημέρες Ακτιβισμού, που μας καλεί να ενωθούμε για να βάλουμε τέλος στη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών, η Ύπατη Αρμοστεία προτρέπει τους δωρητές να στηρίξουν τις βασικές υπηρεσίες πρόληψης και αντιμετώπισης της έμφυλης βίας και να διασφαλίσουν τη χρηματοδότηση των σωτήριων ανθρωπιστικών προγραμμάτων προκειμένου οι πρόσφυγες και άλλοι αναγκαστικά εκτοπισμένοι πληθυσμοί να μπορούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες.

Τιμώντας τις 16 Ημέρες Ακτιβισμού στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, η Ύπατη Αρμοστεία διοργανώνει μια σειρά από δραστηριότητες σε όλη τη χώρα με στόχο την πληροφόρηση, την ευαισθητοποίηση και την κινητοποίηση για την πρόληψη και εξάλειψη της βίας εναντίον των γυναικών και των κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένων όσων είναι προσφύγισσες και αναγκαστικά εκτοπισμένες.

Σε συνεργασία με εθνικές και τοπικές αρχές, μη κυβερνητικούς εταίρους και προσφυγικές κοινότητες στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα, τον Έβρο, τη Λέσβο, τη Χίο, τη Σάμο, την Κω και τη Λέρο, οι δραστηριότητες που υποστηρίζονται από την Ύπατη Αρμοστεία περιλαμβάνουν εκπαιδεύσεις και εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης σχετικά με το ηλεκτρονικό έγκλημα, την ενδοοικογενειακή βία και άλλα θέματα που σχετίζονται με την έμφυλη βία, εκδηλώσεις μνήμης σε κεντρικές πλατείες για τις γυναίκες και κορίτσια που σκοτώθηκαν ως αποτέλεσμα της έμφυλης βίας, διανομή ενημερωτικών οδηγών τσέπης (Dos and Don’ts) για την υποστήριξη όσων έχουν επιζήσει από έμφυλη βία, καθώς και θεατρικές παραστάσεις, προβολές ταινιών, έκθεση φωτογραφίας, έναν μη ανταγωνιστικό αγώνα δρόμου και μια εκδήλωση ζωντανής βιβλιοθήκης.

Οι 16 Ημέρες Ακτιβισμού ενάντια στην Έμφυλη Βία είναι μια ετήσια διεθνής εκστρατεία που ξεκινάει στις 25 Νοεμβρίου, τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας Κατά των Γυναικών, και διαρκεί έως τις 10 Δεκεμβρίου, την Ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Προς υποστήριξη αυτής της πρωτοβουλίας της κοινωνίας των πολιτών, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ξεκίνησε το 2008 την εκστρατεία UNiTE για να μπει ένα τέλος στη βία κατά των γυναικών μέχρι το 2030, η οποία διεξάγεται παράλληλα με τις 16 Ημέρες Ακτιβισμού.

Κάθε χρόνο, η εκστρατεία UNiTE επικεντρώνεται σε ένα συγκεκριμένο θέμα. Το φετινό θέμα είναι «UNITE! Ακτιβισμός για τον τερματισμό της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών» και μας καλεί όλες και όλους να πάρουμε ενεργό μέρος στο να μπει ένα τέλος στη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών, να δείξουμε υποστήριξη και αλληλεγγύη στους ακτιβιστές που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των γυναικών και να αντισταθούμε στην καταπάτηση των δικαιωμάτων των γυναικών.

Περισσότερες πληροφορίες για το έργο της Ύπατης Αρμοστείας για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας μπορείτε να βρείτε εδώ: https://www.unhcr.org/gender–based–violence.html