Η Κως την τελευταία δεκαετία βρίσκεται σε έναν αργό, πλην ορατό, μετασχηματισμό του τουριστικού της μοντέλου, όπου τα ξενοδοχεία-εργοστάσια με πλήρη διατροφή (all-inclusive) σταδιακά αναβαθμίζονται, ενώ ανοίγουν και μπουτίκ ξενοδοχεία πόλης. Αυτή η στροφή στη διαμονή, που συμπληρώνεται από βίλες και δωμάτια για βραχυχρόνια ενοικίαση, προσελκύει και διαφορετικού τύπου επισκέπτες με υψηλές απαιτήσεις. Στη συνολική αλλαγή της τουριστικής ταυτότητας του νησιού έχει συνεισφέρει σημαντικά η γαστρονομική άνοδος, η οποία ξεκινάει από την ενδυνάμωση της τοπικής παραγωγής, με μπροστάρι το κρασοτύρι και άξιο συμπαραστάτη το κρασί, και καταλήγει στα πολύ καλά εστιατόρια. Βέβαια, δεν είναι τυχαίο ότι η πλειοψηφία εξ αυτών στεγάζεται εντός πολυτελών ξενοδοχείων. Το σίγουρο όμως είναι ότι πλέον κάποιος μπορεί να ισχυριστεί δίχως φόβο ότι στην Κω βρίσκει καλό φαγητό. Ακολουθούν κάποιες γαστρονομικές στάσεις από την αυγουστιάτικη επίσκεψη μου.

Γύρω στο 1935, ο Μικρασιάτης Μανώλης Μωρές, μαουνιέρης αλλά και ψήστης, αγοράζει το κατάστημα με το οποίο συνεργαζόταν στο λιμάνι της Κω. Μέχρι τότε, ουσιαστικά φιλοξενούνταν σε διάφορα καταστήματα για να ξεψαχνίζει τα κρέατα και να ψήνει τα διάσημα σουβλάκια του, τα «σουβλάκια του Μωρέ», που μέχρι και σήμερα παραμένουν θρύλος στην τοπική κουζίνα. Συνέχισε έως το 1979 και δυο χρόνια αργότερα, αφού κανένα από τα παιδιά του δεν ενδιαφέρθηκε να ασχοληθεί, ανέλαβε τα ηνία ο Τρικαλινός γαμπρός του, Λάμπρος Μαραγκός. Το ανώνυμο μαγαζί μεταφέρθηκε κεντρικά της Κω, ονομάστηκε «Λάμπρος» και γρήγορα εξελίχθηκε σε μια ολοκληρωμένη ταβέρνα, η οποία τολμούσε να σερβίρει και «προχώ» πιάτα της εποχής, όπως φιλέτο σατομπριάν και στρογγανόφ.

Σήμερα, η παλιά ταβέρνα έχει μεταφερθεί σε έναν καλαίσθητο χώρο σύγχρονων προδιαγραφών, και έχει μεταμορφωθεί σε ένα πρώτης τάξεως κρεατοφαγικό εστιατόριο. Περιλαμβάνει ειδικούς θαλάμους για κρέατα ωρίμανσης, ένα ξεχωριστό κρεοπωλείο, όπου επεξεργάζονται τα κρέατα, και μια γωνιά για τα κρασιά. Με εντυπωσίασε η καθαριότητα όλων των χώρων, από τις τουαλέτες μέχρι την κουζίνα και τα τραπέζια. Τα δυο αδέλφια, ο Μανώλης και ο Χρήστος, που διαχειρίζονται την επιχείρηση από το 2014, προτείνουν ένα μενού από λιχουδιές με βάση το κρέας. Από τα πρώτα, ξεχωρίζουν τα αρνίσια κεφτεδάκια με μαρμελάδα ντομάτας, η παραδοσιακή χοιρινή πηχτή και το προσούτο προβατίνας. Στα κυρίως υπάρχουν οι επιλογές για ψητά της ώρας, όπως μοσχαρίσιο συκώτι, ψαρονέφρι και τα διάσημα σουβλάκια, και για μαγειρευτά, λόγου χάριν το μοσχάρι μπρεζέ. Τέλος, οι λάτρεις του κρέατος μπορούν να διαλέξουν από την κάρτα με τις κοπές, η οποία περιλαμβάνει από εσωτερικό μοσχαρίσιο διάφραγμα μέχρι μπριζόλα τόμαχοκ. Όπως με ενημερώνουν, εισάγουν οι ίδιοι τα κρέατα, τα οποία προέρχονται κυρίως από επιλεγμένες φάρμες της Ευρώπης και της Αμερικής, μιας και η κρεατοπαραγωγή στο νησί έχει μειωθεί αισθητά.

Ψαρρών 21 & Ιερού Λόχου, Τ/ 22420-28.808. Λειτουργεί όλο τον χρόνο, με μικρά διαλείμματα τον Ιανουάριο και το Πάσχα, Δευτέρα-Κυριακή, 13:00-00:00

To ψαροφαγικό εστιατόριο Barbouni, έντεκα χρόνια μετά το άνοιγμα του, έχει κατορθώσει από τη μία να διατηρεί τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα του και το ευρωπαϊκό σέρβις του, από την άλλη να εξελίσσει διαρκώς τις γεύσεις του. Η ατμόσφαιρα μοναδική, με ένα λευκό σκηνικό, καθαρόαιμα νησιώτικο, να απλώνεται μπροστά στη θάλασσα. Ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα αυτού του μαγαζιού είναι η άνεση που νιώθεις στον χώρο. Μπορείς να γευματίσεις μόνος σου, με την οικογένεια σου, με το ταίρι σου, ακόμη και με μια μεγάλη παρέα. Αρκεί να κάνεις εγκαίρως κράτηση γιατί φέτος επικρατούσε κυριολεκτικά το αδιαχώρητο.

Το μενού του, σωστά δομημένο και προσανατολισμένο σε πιάτα για τη μέση, χωρίζεται σε κρύα και ζεστά ορεκτικά, σαλάτες, ζυμαρικά και ριζότο, θαλασσινά, όπου υπάρχει η δυνατότητα επιλογής από τo «δωμάτιο» με τα φρέσκα ψάρια, και σε κρέας, με την τελευταία κατηγορία να έχει τρεις προσεγμένες επιλογές. Διαχρονικό πιάτο ο λευκός ταραμάς με αυγοτάραχο Μεσολογγίου, πολύ γευστικό το ταρτάρ φρέσκου τόνου σερβιρισμένο με πετιμέζι, τζίντζερ, καυτερή πιπεριά και κόλιανδρο, και έξυπνη ιδέα οι κροκέτες μπακαλιάρου με αγιολί. Από τις σαλάτες, ξεχωρίζει το κουλούρι Θεσσαλονίκης, μια εναλλακτική εκδοχή της χωριάτικης, ενώ στα κυρίως πρωταγωνιστεί το μπέργκερ αστακού με καβούρι και αυγά χελιδονόψαρου. Πολύ προσεγμένη η λίστα των κρασιών, ισορροπεί ανάμεσα στον ελληνικό και διεθνή αμπελώνα, με αρκετές ετικέτες από ντόπιους παραγωγούς. Τέλος, για όσους αρέσκονται στα ωμά, υπάρχει και η επιλογή για σούσι.

Γεωργίου Αβέρωφ 26, Κως, Τ/ 2242-02.0170. Λειτουργεί από αρχές Μαΐου μέχρι τέλη Οκτώβρη, Δευτέρα-Κυριακή, 14:00-23:30

Μπροστά μας έχουμε ένα πιάτο με λογής-λογής ντοματίνια, αναμειγμένα με κύβους από καραμελωμένο κρασοτύρι, κομματάκια καρπουζιού και μυζήθρα, μέσα σε νερό ντομάτας με βασιλικό. Εκρηκτική και συνάμα δροσερή γεύση, αντιπροσωπεύει όχι μόνο το ελληνικό καλοκαίρι και την ντόπια γαστρονομική παράδοση, αλλά και τον τρόπο που ο σεφ Γιάννης Παπακωνσταντίνου μαζί με τον αδελφό του Μάνο προσεγγίζουν το φαγητό. Το μενού τους είναι δημιουργικό, όχι όμως εξεζητημένο -λείπουν οι συνήθεις υπερβολές και οι κακές αντιγραφές που συναντούμε αρκετές φορές σε εστιατόρια που ευαγγελίζονται ότι έχουν δημιουργική κουζίνα. Στην πλειοψηφία τους τα πιάτα υπηρετούν τη νοστιμιά και είναι ευκολοφάγωτα, δηλαδή ταιριάζουν στο καθημερινό τραπέζι -μακάρι να έδιναν και μεγαλύτερη βαρύτητα στην εποχικότητα πραγματοποιώντας τις απαραίτητες προσθαφαιρέσεις από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο.
Ο κατάλογος είναι αμιγώς εστιατορικός και προσφέρει επιλογές σε σαλάτες, κρέας, θαλασσινά και σε πολλά ορεκτικά, ορισμένα εκ των οποίων «στέκονται» και ως κυρίως. Πολύ νόστιμα τα γιουβαρλάκια με κρέμα λάχανου, κολοκύθι και ξινόγαλα, μαεστρικό πιάτο το λαυράκι καρπάτσιο με σταφύλι και ταραμά, και καλοψημένο το αρνί με την καπνιστή μελιτζάνα. Η κρέμα του ελληνικού καφέ που παραγγείλαμε για επιδόρπιο, με παγωτό θυμάρι, στρεζέλ σουσαμιού και σουφλέ φουντουκιού, ήταν ο ιδανικός επίλογος. Μεγάλη η κάρτα του κρασιού, προωθεί τους ντόπιους παραγωγούς, φιλοξενώντας πολλές ετικέτες από το νησί. Εκτός από τον κατάλογο, ρωτήστε οπωσδήποτε και για τα πιάτα ημέρας- έτσι ανακαλύψαμε εμείς αυτή την αξέχαστη σαλάτα με τα ντοματίνια και το καρπούζι.

Μεγάλου Αλεξάνδρου 36, Τ/ 22420-27.052. Λειτουργεί από Τρίτη του Πάσχα μέχρι την 28η Οκτωβρίου, Τρίτη-Κυριακή, 13:00-23:00

Mosaico Gastro Wine Bar: Το άγνωστο θαύμα του Δημήτρη Κουλλιά

Επισκέπτομαι την Κω από δέκα ετών σχεδόν κάθε καλοκαίρι, αλλά δεν είχα ποτέ την τύχη -διότι περί τύχης πρόκειται- να δοκιμάσω φαγητό από τα χέρια του Καλύμνιου σεφ, Δημήτρη Κουλλιά. Λίγο πριν τα πενήντα, με βαριά προϋπηρεσία από μικρό παιδί σε λογιών-λογιών κουζίνες, την τελευταία εικοσαετία διευθύνει γαστρονομικά όλα τα εστιατόρια του ξενοδοχείου Horizon Beach Resort. Μάλιστα, σχεδόν το 20% της μπριγκάντας του, είναι μόνιμοι συνεργάτες του που ξεκίνησαν μαζί. Άνθρωπος σεμνός και χαμηλών τόνων, που φροντίζει τη λεπτομέρεια και μαγειρεύει με αγάπη, μια αγάπη που πηγάζει από τις παιδικές του αναμνήσεις στην Τέλενδο, όπου παρέα με τους φίλους του έτριβαν χταπόδια και γέμιζαν οι παλάμες τους αγκάθια αχινών. Μόνο τυχαίο δεν ήταν ότι το πρώτο πιάτο που μας σέρβιρε για καλωσόρισμα στο Mosaico Gastro Wine Bar ήταν μια εντυπωσιακή αλοιφή από σπινιάλο φούσκας. Εκείνη τη στιγμή, κατήργησε μονομιάς οποιαδήποτε γευστική προσμονή, αυτό το εκλεπτυσμένο έδεσμα ήταν τόσο ολοκληρωμένο που δεν χρειαζόμασταν κάτι άλλο.

Γενικότερα, το συγκεκριμένο εστιατόριο προσφέρει μενού γευσιγνωσίας, το οποίο αλλάζει κάθε μήνα, και μενού α λα κάρτ. Εμείς, ακολουθήσαμε έναν συνδυασμό και των δυο. Το χριστόψαρο φρικασέ, με σέσκουλα και σπαράγγια, έδωσε τη σκυτάλη σε ένα από τα νοστιμότερα φαγητά που δοκίμασα φέτος. Με τίτλο «Ζενίθ καλοκαιριού» προσγειώθηκε στο τραπέζι μας ένα τραγανό μπαρμπούνι με γαρίδα, συνοδευόμενο από κρέμα κάβουρα, μοτσαρέλα και ελαιόψωμο. Γεύση τρυφερή, χωρούσε σε ένα πιάτο τη ζωηράδα του ελληνικού θέρους. Τελειώσαμε το δείπνο με ένα νοστιμότατο ribeye με νιόκι και κρέμα τρούφας. Ενημερωμένη η λίστα των κρασιών, με μια κλίση προς τον ελληνικό αμπελώνα, ευγενέστατο το προσωπικό, το οποίο είχε μια στόφα παλιάς, καλής εξυπηρέτησης. Τι κρίμα που το συγκεκριμένο εστιατόριο είναι εξαφανισμένο μέσα σε ένα ξενοδοχείο στο Μαστιχάρι. Υποθέτω, όπως κι εγώ, θα υπάρχουν πολλοί που αγνοούν αυτό το μικρό γαστρονομικό θαύμα του Δημήτρη Κουλλιά και θα ήθελαν να το γνωρίσουν.

Ξενοδοχείο Horizon Beach Resort, Μαστιχάρι, Τ/ 22420-58.800. Λειτουργεί από Μάιο μέχρι Οκτώβριο, Δευτέρα-Κυριακή, 17:00-23:00

Gelsomino Restaurant: Η μαγειρική φινέτσα του Γκίκα Ξενάκη

To ξενοδοχείο Albergo Gelsomino, ένα από τα ομορφότερα κτίρια της Κω, χτισμένο από τους Ιταλούς το 1928, φιλοξενεί μπροστά στη θάλασσα το ομώνυμο εστιατόριο του. Από τις 11:00 μέχρι τις 19:00 προσφέρει το μενού όλης της ημέρας, το οποίο περιλαμβάνει ροφήματα και μια προσεγμένη κάρτα φαγητού. Το βράδυ στον κατάλογο του δείπνου ξεδιπλώνονται όλες οι μαγειρικές αρετές του σεφ Γκίκα Ξενάκη, ο οποίος από φέτος επιμελείται την κουζίνα. Μάλιστα, έχει αναλάβει και την κουζίνα του Cuvee, του εστιατορίου που ανήκει στον ίδιο ξενοδοχειακό Όμιλο. Η αρμονική και δημιουργική συνεργασία του με τον εκτελεστικό σεφ, Δήμο Πίτση, έχουν ως αποτέλεσμα ένα πολύ νόστιμο μενού που βασίζεται στην ποιοτική πρώτη ύλη και στις ελληνικές γεύσεις.

Η φινέτσα των πιάτων, αυτή η ζηλευτή ισορροπία μεταξύ εμφάνισης, γεύσης και έμπνευσης, όπου κυριαρχεί το μέτρο και η ταιριαστή συνύπαρξη των υλικών, συναγωνίζεται την εξαιρετική αρχιτεκτονική του ιταλικού κτιρίου. Από τα ορεκτικά, ξεχωρίσαμε το μοσχαράκι χουνκιάρ, με μοσχαρίσιο ταρτάρ, κρέμα μελιτζάνας με κύμινο, γιαούρτι και τσιπς κρεμμυδιού, και το λαβράκι, μαριναρισμένο με ζωμό ντομάτας, τσίλι και αγγουράκι -ένα δροσερό πιάτο με πλούσια γεύση που ταράζει τον ουρανίσκο. Από τα κυρίως, μοιραστήκαμε το ριζότο με τα φρέσκα χτένια που συνοδεύονταν από αυγοτάραχο, και το μελωμένο αρνάκι με μελιτζάνα ιμάμ, τραγανά κρεμμύδια και καπνιστό γιαούρτι με σάλτσα δεντρολίβανο. Εξίσου δυνατός και ο επίλογος, με το μιλφέιγ και τον μπακλαβά να κλέβουν την παράσταση. Απρόσμενα μεγάλη η κάρτα των κρασιών, με επιλογές κυρίως από τον ελληνικό αμπελώνα.

Ξενοδοχείο Albergo Gelsomino, Κως, T/ 22420 -20.200. Λειτουργεί από τέλη Μαρτίου μέχρι αρχές Νοεμβρίου, Δευτέρα-Κυριακή, 11:00-19:00 το all day menu, και από τις 19:00-23:00 το μενού του δείπνου

Cuvee: Ένα αληθινό μενού γευσιγνωσίας

Το εστιατόριο Cuvee λειτουργεί εντός του παραθαλάσσιου πεντάστερου ξενοδοχείου Aqua Blu, το οποίο βρίσκεται βόρεια της πόλης της Κω. Από φέτος την κουζίνα, δηλαδή τα μενού γευσιγνωσίας κι α λα καρτ, την επιμελείται ο σεφ Γκίκας Ξενάκης, ενώ εκτελεστικός σεφ έχει αναλάβει ο Πέτρος Λέτσης. Χώρος όμορφος κι ανοιχτός, με θέα στη θάλασσα, τα εξωτερικά του τραπέζια περιστοιχίζονται από ένα υδάτινο κανάλι. Το μενού γευσιγνωσίας που δοκιμάσαμε είχε γεύσεις καθαρές και ζωηρές, η δε πετυχημένη εναλλαγή των πιάτων θύμιζε πλοκή θεατρικής παράστασης.
Ξεκινήσαμε με ένα εντυπωσιακό καλωσόρισμα, το οποίο περιλάμβανε δίπλα-δίπλα μια σφαίρα γιαουρτιού, ένα ραβιόλι σπανακόρυζου, παρφέ μανιταριού και μια σούπα παρμοντιέ με σύγκλινο. Συνεχίσαμε με χτένια, βουτηγμένα σε σάλτσα με ελαιόλαδο και λεμονόχορτο, που διαδέχθηκε ένα εξαιρετικό ταρτάρ μοσχαριού με κρέμα κολοκυθιού και σάλτσα από όστρακα. Οι συνδυασμοί ήταν πολύ αρμονικοί, λες και το ένα πιάτο σε προετοίμαζε γευστικά για το επόμενο. Ακολούθησε ένα μπαρμπούνι με μαρμελάδα ντομάτας και σάλτσα κύμινο, το οποίο ήταν λίγο άνευρο, και καταλήξαμε σε ένα ζουμερό φιλέτο μοσχαριού συνοδευόμενο από κρέμα πατάτας, μανιτάρια και σάλτσα κρεμμυδιού με ξύδι. Πρώτης τάξεως υλικά, πιάτα εμπνευσμένα, καλή λίστα κρασιών με επιλογές κυρίως από Ελλάδα, και πολύ ευγενικό προσωπικό. Η ιδανική συνταγή για ένα όμορφο θερινό δείπνο.

Ξενοδοχείο Aqua Blu, Λάμπη, T/ 22420-22.440. Λειτουργεί από μέσα Απριλίου μέχρι τέλη Οκτωβρίου, Δευτέρα-Κυριακή, 19:00-23:00

Thea Rooftop Bar & Lounge: Ποτό με θέα τη μαρίνα

Το Thea Rooftop bar & lounge άνοιξε φέτος το καλοκαίρι στο ανακαινισμένο ξενοδοχείο Kos Divine Hotel & Suites. Απέναντι ακριβώς από τη μαρίνα, βρίσκεται στον τρίτο όροφο και προσφέρει ανεξάντλητη θέα, από τα παράλια της Τουρκίας μέχρι το λιμάνι. Αγαπημένη ώρα της ημέρας το ηλιοβασίλεμα, όπου ο ήλιος σχηματίζει μια μακριά χρυσή λωρίδα στην επιφάνεια της θάλασσας και χάνεται νωχελικά πίσω από την πόλη, όπως χάνονται οι αγάπες του καλοκαιριού. Γενικότερα, το μπαρ είναι έξυπνα στημένο και ελάχιστα στεγασμένο, οπότε αισθάνεσαι κυριολεκτικά ότι κάθεσαι σε κατάστρωμα. Σε αυτή την αίσθηση βοηθούνε πολύ και τα τζάμια που έχουν τοποθετηθεί περιμετρικά, τα οποία δεν εμποδίζουν την οπτική επαφή με το νερό.

Το μαγαζί ανοίγει για τους εξωτερικούς πελάτες μετά τις18:00. Διαθέτει αρκετές επιλογές σε κρασί, περιλαμβάνοντας πολλές ετικέτες ντόπιων οινοπαραγωγών, τις οποίες προσφέρει σε πολύ προσιτές τιμές -σπάνιο για ένα τουριστικό μέρος-, έναν μεγάλο κατάλογο σε ποτά και ροφήματα και μια νοικοκυρεμένη κάρτα με δικά τους κοκτέιλ. Εξ αυτών, ξεχωρίζει το Τhea, φτιαγμένο με λευκό ρούμι από καρύδα, ένα παλαιωμένο ρούμι τεσσάρων ετών, φρούτα του πάθους, αμύγδαλο και μπίτερ κερασιού. Όλα τα παραπάνω συνοδεύονται από ένα μενού φαγητού με μετρημένα πιάτα που σε βοηθούν να παρατείνεις ευχάριστα την επίσκεψη σου. Έλειπε μια τέτοια ταράτσα από την Κω, όπου μπορείς να χαλαρώνεις με τις ώρες, να απολαμβάνεις καλά ποτά και να αγναντεύεις το πέλαγος.

Ξενοδοχείο Kos Divine Hotel & Suites, Κως, Τ/ 22420-47.100. Λειτουργεί από μέσα Απριλίου μέχρι τέλη Οκτωβρίου, Δευτέρα-Κυριακή, 18:00-01:00

Οινοτουρισμός: Σταθερά ανοδική πορεία

Η αύξηση του γαστρονομικού επιπέδου στο νησί του Ιπποκράτη οφείλει πολλά και στην τοπική οινική παραγωγή, η οποία τα τελευταία 15 χρόνια γνωρίζει μεγάλη άνθιση. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν εφτά οινοποιεία προμηθεύοντας τις ετικέτες τους στα εστιατόρια και στις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Αν και δεν είναι όλα επισκέψιμα, συγκροτούν μια κρίσιμη μάζα για έναν επισκέπτη που θέλει να εμπλουτίσει τις διακοπές του και με οινοτουρισμό. Ο κύριος όγκος των αμπελώνων συγκεντρώνεται στην περιοχή του Ασφενδιού, στους πρόποδες του Δικαίου όρους. Ο Βασίλης Χατζηεμμανουήλ (Τ/22420-68.888), τρίτης γενιάς οινοποιός, που φέτος είχε τη χαρά να δει ενεργό και τον γιο του Κωνσταντίνο στο κτήμα, προσφέρει ξεναγήσεις στα αμπέλια και οινογευσία, συνήθως κατόπιν ραντεβού. Από τις τελευταίες του προσθήκες, μια ευωδιαστή Κυδωνίτσα και ένα γαστρονομικό ροζέ από Syrah, το «Σύμπλεγμα».

Λίγα μέτρα πιο ψηλά βρίσκεται και το κτήμα Ακράνι (Τ/ 22420-69.860), δηλαδή το παλιό κτήμα Τριανταφυλλοπούλου που το 2021 δεν άλλαξε μόνο όνομα αλλά και αρκετούς κωδικούς κρασιών. Στο εσωτερικό του οινοποιείου θα βρείτε έργα Ελλήνων ζωγράφων, ενώ από τη βεράντα του μπορείτε να απολαύσετε τη θέα στην Ψέριμο και στην Κάλυμνο. Οργανώνει ξεναγήσεις και δοκιμές κρασιών. Τέλος, μια από τις φετινές ανακαλύψεις, είναι οι νέες εγκαταστάσεις του οινοποιείου Παπακωνσταντίνου (T/ 69834-59.509) στο Πυλί, το οποίο από τον φετινό Ιούνιο υποδέχεται δειλά-δειλά επισκέπτες. Μάλιστα, είναι και σε διαδικασία για να λάβει το σήμα του επισκέψιμου οινοποιείου. Υπέροχο μπαλκόνι, περίπου σε ύψος εκατό μέτρων, με θέα τον μικρό αμπελώνα, τον ελαιώνα που τον αγκαλιάζει και το Αιγαίο. Έξυπνη ιδέα το φρέσκο Syrah που «τραβιέται» ευχάριστα το καλοκαίρι.